H νόσος Alzheimer είναι πολυπαραγοντική νόσος: περιβαλλοντικές, γενετικές συνιστώσες καθώς και αυτές που αφορούν στον τρόπο ζωής συµβάλλουν στην εµφάνισή της. Ένα ερώτηµα που τίθεται συχνά είναι εάν η νόσος είναι κληρονοµική. Σε ποσοστό 95% οι περιπτώσεις νόσου Alzheimer είναι σποραδικές και µόνο το υπόλοιπο 5% σχετίζεται µε κάποια γονίδια. Ο κυριότερος παράγοντας κινδύνου για τη νόσο Alzheimer είναι το γήρας. Όµως, σήµερα γνωρίζουµε την επίδραση άλλων παραγόντων, η τροποποίηση των οποίων µπορεί να µειώσει τον κίνδυνο για τη νόσο Alzheimer. Όλοι οι λεγόµενοι αγγειακοί παράγοντες κινδύνου (αρτηριακή υπέρταση, σακχαρώδης διαβήτης, υπερχοληστερολαιµία, κάπνισµα) οι οποίοι ενοχοποιούνται για τη στεφανιαία νόσο και τα εγκεφαλικά επεισόδια είναι δυνατόν να παραβλάψουν και τις νοητικές λειτουργίες. Oι ασθενείς µε σακχαρώδη διαβήτη, για παράδειγµα, εµφανίζουν 1½ φορά µεγαλύτερο κίνδυνο για τη νόσο, συγκριτικά µε τους µη διαβητικούς ασθενείς. Η αυξηµένη χοληστερόλη αίµατος έχει επίσης συσχετιστεί µε αυξηµένο κίνδυνο εµφάνισης νόσου Alzheimer.
Από διάφορες µελέτες που διεξάγονται, προκειµένου να αναγνωριστούν παράγοντες κινδύνου και µηχανισµοί προστασίας από τη νόσο διαπιστώθηκε ότι η φυσική δραστηριότητα µειώνει τον κίνδυνο εµφάνισης άνοιας. Πιθανώς ο µηχανισµός µε τον οποίο εµπλέκεται η άσκηση να αφορά στη βελτίωση της παροχής οξυγόνου στον εγκέφαλο.
Η πνευµατική άσκηση φαίνεται ότι επίσης βοηθά στην πρόληψη της νόσου Alzheimer. Οι έρευνες έχουν δείξει ότι όσοι ασχολούνται µε δραστηριότητες που διεγείρουν το πνεύµα διατρέχουν µικρότερο κίνδυνο να εµφανίσουν άνοια. Τέλος, πρόσφατα αναγνωρίστηκε η ψυχική καταπόνηση ως παράγοντας κινδύνου για την εµφάνιση της νόσου.
Συμπερασματικά η διατήρηση της συνολικής καλής σωµατικής και πνευµατικής υγείας συµβάλλει και στην πρόληψη της νόσου Alzheimer.
