Ανασταλτικός παράγοντας στη σεξουαλική ζωή
Το σεξ είναι για τους περισσότερους ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της ζωής. Τι συμβαίνει όμως όταν το άγχος επηρεάζει τη σεξουαλική υγεία;
Η σεξουαλική δραστηριότητα έχει συνδεθεί με τη σωματική αλλά και την ψυχική ευχαρίστηση και την εκτόνωση της έντασης από την καθημερινότητα. Είναι μια μορφή απελευθέρωσης που, εκτός από την πολύ βασική βιολογική ανάγκη που καλύπτει, είναι έκφραση και ανταλλαγή συναισθημάτων. Βασικός κανόνας λοιπόν της ερωτικής πράξης είναι να γίνεται υπό τέτοιες συνθήκες ώστε να είναι πηγή απόλαυσης. Όμως αυτό δεν είναι πάντα εφικτό. To άγχος παραμονεύει και υπονομεύει και αυτή την τόσο προσωπική και πολύτιμη πτυχή της ζωής.
Η επίδραση του άγχους
Αντίθετα με το φυσιολογικό άγχος, το οποίο προάγει τη σεξουαλικότητα, το έντονο και επίμονο στρες επηρεάζει σε σημαντικό βαθμό τη σεξουαλική υγεία και των δύο φύλων. Κι αυτό επειδή μπορεί να προκαλέσει μειωμένη σεξουαλική επιθυμία, πρόβλημα στη στύση, διαταραχή της εκσπερμάτισης (πρόωρη, καθυστερημένη, ακόμη και απούσα), αδυναμία διέγερσης και επίτευξης οργασμού στις γυναίκες.
Άγχος όσον αφορά στο σεξ μπορεί να προκαλέσει η έντονη ανησυχία για τις διαπροσωπικές σχέσεις αλλά και η ανησυχία για τη σεξουαλική απόδοση και δραστηριότητα. Αρνητικά συναισθήματα για τον σύντροφο , αίσθημα κατωτερότητας, τύψεις και ενοχές που μπορεί να κουβαλάμε για κάποιο λάθος χειρισμό μας μέσα στη σχέση, ντροπή για το σώμα μας, τραυματικά ή δυσάρεστα γεγονότα από το παρελθόν, ταμπού που αφορούν στο σεξ και έχουν επιβληθεί από τον κοινωνικό και κυρίως τον οικογενειακό περίγυρο, αλλά και φοβίες που σχετίζονται με το σεξ.
Επίσης τα πρότυπα και οι αξίες του καθένα μπορούν να γίνουν πηγή άγχους και ανασταλτικός παράγοντας στη σεξουαλική ζωή. Αλλά και ο τρόπος που συμπεριφέρεται ο σύντροφός, η οικονομική και κοινωνική κατάσταση και ένα σωρό ακόμη παράγοντες ευθύνονται για τη μη ομαλή λειτουργία της σεξουαλικής μας ζωής.
Τι συμβαίνει στο σώμα
Ο τρόπος με τον οποίο το άγχος επηρεάζει τη σεξουαλικότητα δεν είναι ακόμη κατανοητός. Φαίνεται όμως ότι υπάρχει επίδραση τόσο στον εγκέφαλο, απ' όπου ξεκινά τα «μήνυμα» για σεξουαλική ανταπόκριση, όσο και στην περιφέρεια, δηλαδή στα γεννητικά όργανα. Σημαντικό ρόλο παίζουν οι ορμονικές αλλαγές, όπως της ανδρικής ορμόνης τεστοστερόνη, που προκαλεί το χρόνιο στρες.
Τι λένε οι έρευνες
Η παρατεταμένη έκθεση σε στρεσογόνα γεγονότα ευθύνεται για την εμφάνιση αυξημένων επιπέδων των «ορμονών του στρες» και μείωση των σεξουαλικών ορμονών. Έρευνες σε διάφορες ομάδες ανθρώπων, όπως σε φοιτητές κατά την περίοδο εξετάσεων, κάνουν λόγο για μείωση της επιθυμίας για σεξουαλική δραστηριότητα εξαιτίας των αλλαγών που συμβαίνουν όταν έχουμε στρες. Σύμφωνα με στοιχεία του Ιατρείου Σεξουαλικών Δυσλειτουργιών του Νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ, οι εξεταζόμενοι εμφανίζουν αρκετά συχνά στοιχεία αγχωδών διαταραχών, τα ποσοστά των οποίων σε μελέτη βρέθηκαν μεγαλύτερα από εκείνα των ασθενών με οργανικά/μη ψυχογενή σεξουαλικά προβλήματα.
Αντιμετώπιση
Η δυσλειτουργική κατάσταση που έχει προκληθεί εξαιτίας του στρες υπάρχει πιθανότητα να παραμείνει και μετά την υποχώρηση των στρεσογόνων παραγόντων. Η φροντίδα της σωματικής, ψυχικής και σεξουαλικής υγείας, η καλή επικοινωνία του ζευγαριού, ο αποτελεσματικός χειρισμός του άγχους και η συμβουλή του ειδικού -όταν χρειαστεί-αποτελούν ισχυρούς παράγοντες πρόληψης και αντιμετώπισης.
Των Χρύσα Γιαννοπούλου, Δήμητρα Τζουβέλη με τη συνεργασία των δρ. Λουκά Αθανασιάδη, ψυχιάτρου- σεξολόγου, ιατρείο σεξουαλικών δυσλειτουργιών Γ' πανεπιστημιακής ψυχιατρικής κλινικής Γ.Ν. Αχέπα Θεσσαλονίκης και δρ. Ιλίας Θεοτόκα, κλινικής νευροψυχολόγου της ψυχιατρικής σχολής του πανεπιστημίου Αθηνών, Αιγινήτειο Νοσοκομείο.